1. Bölüm: Mart ayında göreceğiniz kuşlar

İstiklal Caddesi'nde yuvalayan kuşlar Leyleklerin göçü başladı ve bence neredeyse Afrika’da antilopların göçü kadar muazzam bir doğa olayı olarak izlemesi son derece etkileyici. İstanbul Boğazı’nın üstünde binlerce leyleğin 15 Mart’tan itibaren Nisan başına kadar dönerek yükseldiğini süzüldüğünü izleyebilirsiniz. Leyleklerle birlikte, çoğunlukla kırlangıç sanılan, hatta “dağ kırlangıcı” denilen ebabiller de geliyor. Çok hızlı uçabilen Akkarınlı Ebabil kışı Afrika’da geçirip İstanbul’a geliyor. Ekim sonuna kadar İstanbul’da kalacaklar. Nerede görebilirim, derseniz; Taksim Meydanı, İstiklal Caddesi ya da Kadıköy’de iskeleye gidin. Bir de İstanbul’u bugünlerde terk edip kuzeye, kutuplara doğru gidenler var. Küçük gümüş martılar. Onları İstanbul’da 15 Aralık - 5 Mart arasında vapura binerseniz muhakkak görürsünüz. Bugünlerde sarı gagalı ve sarı ayaklı olan, ustaca elinizdeki simitleri kapıp kaçanlar ise karabaş martı. Adına kanmayın. Kış boyunca başı beyazdır, ama mart sonu itibarıyla siyah başlı olurlar. Çünkü başlarındaki beyaz tüyler dökülecek, yerine üreme zamanı kullanacaklar siyah tüyler gelecek. Leylek, ebabil, martı, öter ardıç, şahin, atmaca, küçük orman kartalı kuşlarını bu ay görebilirsiniz. İstanbul’da bu kuşları gözleyebileceğiniz özel noktalar var. Peki kuş gözlemcisi olmak isteyenler ne yapmalı? Bir not defteri, kamerası iyi olan cep telefonu ile başlayın. Dürbün almayı düşünenlerin ise mutlaka bazı noktaları bilmesi gerekiyor. Hepsi bu bölümde.

ŞEHİR KUŞÇUSU'NDA NE VAR?

Kuş gözlemcisi ve ekolog Kerem Ali Boyla her ay şehirlerdeki kuş nüfusu hareketliliğini anlatıyor. Hangi kuşlar geldi, hangileri gitti? Yuvalama, çiftleşme, üreme, yavruları uçurma yöntemleri, türlü türlü huyları, beslenme alışkanlıkları, kurnazlıkları, zaafları, göç takvimi ve taktikleri... Kime düşman, kime dost? Neden kırda, dağda, bayırda değil de şehirdeler? Bu ay çatıda, parkta, ağaçta, yerde ya da havada hangi kuşları görebiliriz? Tipini tarif ediyor, sesini dinletiyor, özel hayatından insanlarla ilişkilerine, vücut yapılarından inanılmaz yeteneklerine kadar kuşlarla ilgili bilmek isteyeceğiniz şaşırtıcı bilgiler veriyor.

KEREM ALİ BOYLA KİM?

Ortaokul yıllarında teyzesinin kendisine aldığı bir kitapla kuş gözlemeye başladı. Ardından Doğal Hayatı Koruma Derneği’nin düzenlediği kuş sayımlarına katıldı. ODTÜ'de biyoloji bölümünde okurken kuş gözlem topluluğunun kurucuları arasında yer aldı. Üniversite sonrasında “Türkiye ve Avrupa'nın Kuşları” kitabını tercüme etti. İngiltere'de ekoloji konusunda yüksek lisans yaptı ve 4 yıl süreyle Güney Amerika'da Dünya Kuşları Koruma Birliği’nde çalıştı; 12 Latin Amerika ülkesinde hem dolaştı, hem de kuşları seyretti. Yurda dönünce “Türkiye ve Ortadoğu'nun Kuşları” kitabını tercüme etti. 2007 yılında Kuşbank internet veri tabanının yöneticisi oldu. 2008-2012 arasında İstanbul Kuş Gözlem Topluluğu'nun koordinatörlüğünü yürüttü. 2015'te Türkiye Kuş Kayıt Komitesi’nin kurucuları arasında yer aldı ve eBird'ün Türkiye portalını kurdu. 2014-2018 arasında Türkiye Üreyen Kuş Atlası projesini yürüttü. 2018-2019 arasında İstanbul parklarında kuş yürüyüşleri, 2019-2020 arasında İstanbul'da Kuş Gözlem Konuşmalarını organize etti. Profesyonel hayatta ekoloji danışmanı olarak çalışmaktadır.